W literaturze medycznej termin „osteochondroza kręgosłupa” oznacza procesy zwyrodnieniowe w ośrodkach kostnienia u dzieci. Za zwyczajową chorobą medycyny, uważaną za najpowszechniejszą ze wszystkich problemów układu mięśniowo-szkieletowego, kryją się słowa rwa kulszowa, przepuklina dysku, bóle grzbietowe (bóle pleców). Dolna część pleców, według oficjalnych statystyk, cierpi częściej niż pozostałe partie, co prowadzi do poważnych komplikacji dla całego ciała. Dlaczego tak się dzieje i jak leczyć osteochondrozę?
Co to jest osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego
Choroba zwyrodnieniowa neuroortopedyczna dotykająca krążki międzykręgowe i prowadząca do wtórnych zmian kompensacyjnych i reaktywnych w aparacie kostno-więzadłowym i układzie nerwowym - tak definiują lekarze osteochondrozy. Wpływa głównie na odcinek lędźwiowy, który znajduje się między klatką piersiową a krzyżową i składa się z pięciu kręgów. Między nimi znajdują się dyski - formacje włóknisto-chrzęstne, utworzone z następujących elementów:
- tkanka chrzęstna (błona zaangażowana w odżywianie krążków z naczyń trzonu kręgu);
- jądro miażdżyste (galaretowata masa w środku z jądrem miażdżystym);
- annulus fibrosus (chroni część płynną).
Na tle problemów z krążeniem, zmianami w składzie tkanki chrzęstnej, odwodnieniem jądra miażdżystego, pogarsza się sprężystość i sprężystość krążka międzykręgowego, pogarsza się jego właściwości utrwalające. Pod wpływem niekorzystnych czynników fiksacja mięśni słabnie, a kręgi nabierają nadmiernej ruchomości. Następnie procesy zwyrodnieniowe i destrukcyjne wpływają na powierzchnie kostne sąsiednich kręgów, dochodzi do dystrofii (niedożywienia tkankowego) kręgosłupa.
Dalszy proces wygląda następująco:
- W poluzowanym pierścieniu pojawiają się mikropęknięcia. Jądro miażdżyste zaczyna wnikać do niego, stopniowo przebija się przez pierścień włóknisty i ulega uszkodzeniu, co prowadzi do wypukłości lub wypukłości krążka (stadium początkowe).
- Przepuklina uciska kanał kręgowy, może uciskać korzenie nerwowe i naczynia krwionośne, powodując ból i problemy z poruszaniem się.
- W wyniku zwiększonego nacisku na kręgi (od ścieńczenia krążka) rozpoczyna się przyspieszona produkcja tkanki kostnej i powstają wyrostki kolczaste (osteofity).
Powody
Niektórzy eksperci są skłonni nazywać osteochondrozę międzykręgową kręgosłupa lędźwiowego, a inni „chorobą cywilizacyjną”, głównie z powodu wyprostowanej postawy, która zwiększa obciążenie pleców współczesnego człowieka. Przeważnie choroba zaczyna się u osób powyżej 30 roku życia, u mężczyzn jest częściej diagnozowana niż u kobiet.
Może rozwinąć się osteochondroza lędźwiowa:
- nadmierne obciążenia kręgosłupa (domowe, zawodowe, sportowe);
- słabe mięśnie pleców;
- nieprawidłowe rozłożenie obciążenia domowego na kręgosłup (dla kręgosłupa lędźwiowego - najczęstsza przyczyna);
- częste napięcie mięśni pleców;
- nadwaga, zwłaszcza na tle cukrzycy;
- urazy kręgosłupa;
- naruszenie procesów metabolicznych;
- źle dopasowane buty, płaskie stopy;
- problemy z postawą, powodujące nierównomierne rozłożenie obciążenia wzdłuż kręgosłupa;
- hipotermia kręgosłupa lędźwiowego;
- siedzący tryb życia, długotrwała jazda;
- zaburzenia hormonalne (głównie u kobiet);
- wrodzone patologie układu mięśniowo-szkieletowego;
- wiek (naturalne zmiany w tkance włóknisto-chrzęstnej występują u osób po 50 roku życia);
- częsty stres, napięcie emocjonalne.
Stopnie rozwoju
Przebieg choroby jest powolny i stopniowy, a większość pacjentów rozpoznaje poważny problem dopiero w stadium 2 lub później. W przypadku braku odpowiedniego leczenia osteochondroza postępuje i może prowadzić do niepełnosprawności.
Główna klasyfikacja medyczna:
- Początkowy etap charakteryzuje się zapoczątkowaniem procesu niszczenia krążków międzykręgowych, spadkiem ich elastyczności, sprężystości. Choroba objawia się głównie obciążeniem kręgosłupa.
- Procesy destrukcyjne wpływają na pierścień włóknisty, zmniejsza się odległość między kręgami (krążek staje się cieńszy), cierpi na deprecjację, pojawiają się wypukłości (wysunięcie krążka międzykręgowego bez zerwania pierścienia). Występuje uszczypnięcie korzeni nerwowych i zapalenie tkanek, co nasila zespół bólowy.
- Pierścień włóknisty pęka, pojawia się przepuklina. Naczynia, zakończenia nerwowe są ściśnięte. Zmiany w odcinku lędźwiowym kręgosłupa prowadzą do ogólnej deformacji kręgosłupa.
- Na ostatnim etapie zanik mięśni dotkniętego odcinka, aktywność ruchowa i zdolność do pracy cierpią. Kręgosłup jest zauważalnie wygięty - występuje wyraźna skolioza (deformacja 3-płaszczyznowa), lordoza (przerostowe ugięcie dolnej części pleców do przodu).
Objawy osteochondrozy lędźwiowej
Kliniczne objawy choroby zależą od stopnia zaawansowania. Głównym objawem jest miejscowy zespół bólowy, który pojawia się w odpowiedzi na aktywność fizyczną, podnoszenie ciężarów, hipotermię dolnej części pleców, długotrwałe utrzymywanie niewygodnej postawy (w pozycji siedzącej obciążenie jest większe niż w pozycji pionowej). Jest to spowodowane podrażnieniem nerwu okołkręgowego (nawrotowego).
Etapy osteochondrozy kręgosłupa lędźwiowego wyglądają następująco:
- Na początkowym etapie pojawia się dyskomfort w okolicy lędźwiowej, ból występuje rzadko, głównie przy dużym obciążeniu pleców. Mijają szybko.
- W 2. etapie ruchliwość kręgosłupa lędźwiowego ulega pogorszeniu, ból pojawia się po wysiłku fizycznym i bez niego (przy silnym kaszlu, zmianie postawy), stopniowo nasila się, utrzymuje się przez długi czas. Możliwe są nieprawidłowości w pracy narządów wewnętrznych.
- Wraz z rozwojem osteochondrozy bóle stają się trwałe (trwałe), a kręgi są zdeformowane. Zakończenia nerwowe są ściśnięte, więc ból można podać w kości krzyżowej, nodze, stać się ostrym, strzelającym. Utrata wrażliwości kończyn, pośladków, ud, drętwienie, parestezje (pieczenie, mrowienie, „gęsia skórka”). Pojawiają się dysfunkcje narządów miednicy.
- W ostatnim etapie funkcja motoryczna jest upośledzona lub staje się całkowicie niemożliwa, pojawia się skrzywienie kręgosłupa. Ból jest trwały, osoba nieświadomie przyjmuje nienaturalną pozycję, aby go zmniejszyć.
Zespoły odruchowe choroby w oficjalnej medycynie można podzielić na 3 grupy: tonizujące mięśnie, neurodystroficzne, wegetatywno-naczyniowe. Ostatnie 2 kategorie objawiają się żywo na 3 etapach choroby i później.
Obraz kliniczny może obejmować:
- osłabienie lub zanik odruchów ścięgna Achillesa, zgięcie palców (jeśli dodano osteochondrozę okolicy krzyżowej);
- sucha skóra, niebieskie przebarwienia;
- zaburzenia układu moczowego (zatrzymanie moczu lub nietrzymanie moczu), ból pęcherza;
- skurcze i bóle w okolicy uda na tle zaburzeń odżywiania i krążenia;
- napięty, niestabilny chód, kulawizna;
- zwiększone pocenie się, gorączka ze zwiększonym bólem pleców; zespół bólowy
- promieniujący do okolicy serca (w przypadku zmiany w odcinku piersiowo-lędźwiowym).
Komplikacje
W przypadku stwierdzenia osteochondrozy odcinka lędźwiowego kręgosłupa leczenie należy rozpocząć natychmiast, gdyż na ostatnim etapie pacjent może być całkowicie niepełnosprawny. Na tle ucisku (ściskania) rdzenia kręgowego przez kręgi, pomiędzy którymi nie ma już miejsca, może dojść do paraliżu kończyn dolnych.
Ponadto osteochondroza może powodować:
- zaburzenia narządów miednicy (mężczyźni cierpią na erekcję, kobiety - aktywność jajników);
- lumbago (ostry ból w dole pleców), rwa kulszowa (ucisk i zapalenie nerwu kulszowego);
- wypadnięcie krążka międzykręgowego, zwężenie (zwężenie kanału kręgowego);
- uszkodzenie wyściółki rdzenia kręgowego, które jest śmiertelne.
Diagnostyka
W celu postawienia prawidłowej diagnozy i oceny ciężkości choroby lekarz zbiera dane wywiadu (badanie dolegliwości pacjentów, styl życia, czynniki dziedziczne). Następnie przeprowadza się badanie fizjologiczne, podczas którego ocenia się zdolności motoryczne pacjenta, postawę, poziom wrażliwości, napięcie i wielkość mięśni oraz ich skurcz. Stukając młotkiem, zaznacza się strefy napromieniania (gdzie się wydziela) pod kątem bólu w osteochondrozie odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Po przypisaniu pacjenta:
- Radiografiato najbardziej przystępny sposób badania parametrów anatomicznych kręgów, oceny tendencji do zwężania otworów między ich podstawami oraz identyfikacji narośli kostnych.
- MRI(rezonans magnetyczny) - pomaga ocenić stan naczyń zaopatrujących kręgosłup, wyrostków nerwowych, krążków.
- TK(tomografia komputerowa) - jest przepisywany tylko w celu sprawdzenia zmian w naczyniach, wyściółce rdzenia kręgowego i zbadania brzeżnych narośli.
Leczenie osteochondrozy kręgosłupa lędźwiowego
Interwencja chirurgiczna jest traktowana jako ostateczność, przepisywana głównie pacjentom z poważnymi zaburzeniami neurologicznymi i wysokim ryzykiem niepełnosprawności. Problemy te charakteryzują się zaawansowaną osteochondrozą kręgosłupa lędźwiowego - lekarze starają się leczyć etapy 1 i 2 metodą zachowawczą.
Środki terapeutyczne mają na celu:
- eliminacja zespołu bólowego;
- usuwanie skurczu mięśni, hipertoniczność;
- eliminacja procesu zapalnego;
- poprawa krążenia krwi w dotkniętych obszarach i procesów metabolicznych;
- normalizacja ruchomości kręgów lędźwiowych;
- przywrócenie wrażliwości lędźwiowej.
Nie ma uniwersalnej metody leczenia: każdy konkretny przypadek osteochondrozy wymaga indywidualnego schematu. Szczególnie ważne jest rozważenie postaci choroby: ostrej lub przewlekłej. Terapia ma z konieczności charakter łączony, co oznacza stosowanie leków (wewnętrznie i zewnętrznie) wraz z fizycznymi manipulacjami - masażem, gimnastyką, fizjoterapią. Schemat leczenia osteochondrozy odcinka lędźwiowego kręgosłupa można uzupełnić akupunkturą, hirudoterapią.
Skuteczność leczenia wzrośnie, jeśli będziesz przestrzegać następujących zasad:
- Podczas zabiegu należy nosić specjalny pas lub gorset, aby zmniejszyć obciążenie kręgosłupa.
- Aktywność fizyczna jest wykluczona (pozostają tylko te zalecane przez lekarza), aby nie dodawać czynników prowokujących.
- Ważne jest ścisłe monitorowanie diety: tkanka chrzęstna potrzebuje źródeł kolagenu (żelatyna, galareta, galareta), a cały organizm potrzebuje pokarmów roślinnych, ryb, orzechów. Wskazane jest, aby odmówić produktów solonych, wędzonych, marynowanych, a także ostrych serów, tłustego mięsa.
- Schemat przepisany przez lekarza musi być przestrzegany do samego końca: nie przerywaj leczenia po ustąpieniu głównych objawów, nie zmieniaj samodzielnie zestawu leków i procedur.
- Wspólnie z lekarzem warto wybrać materac ortopedyczny, który pomoże rozluźnić dolną część pleców podczas snu oraz specjalne buty. Kobiety są całkowicie zabronione na obcasach.
Ostra osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego wymaga szczególnej uwagi - jej leczenie rozpoczyna się od wyznaczenia pacjenta do kilkudniowego odpoczynku w łóżku. Wrażenia bólowe są zmniejszane przez wstrzyknięcia leków przeciwbólowych, nie wyklucza się blokady nowokainy i glikokortykoidu. Trakcja kręgosłupa (przy użyciu stołu trakcyjnego lub aparatu pionowego), chodzenie o kulach, elektroforeza i laseroterapia pomagają poprawić kondycję.
Terapia lekowa
Leki stosowane w leczeniu osteochondrozy odcinka lędźwiowego kręgosłupa są stosowane wewnętrznie i miejscowo. Miejscowe żele i maści to terapia objawowa: łagodząca stany zapalne i ból, łagodząca skurcze i obrzęki mięśni, poprawiająca krążenie krwi. W ostrych stanach pokazano zastrzyki, które mają natychmiastowe działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe.
:Głównie lekarze przepisują domowe leki na osteochondrozę:
- Chondroprotectors- chronią tkankę chrzęstną i wspomagają jej regenerację, są wskazane do długotrwałego stosowania (od sześciu miesięcy lub dłużej).
- Środki poprawiające krążenie krwi i procesy metaboliczne w tkankach- tabletki, które przyjmuje się przez kilka miesięcy, gdyż efekt kumuluje się.
- Leki zwiotczające mięśnie- łagodzą skurcze mięśni, są stosowane doustnie w krótkim czasie.
- Niesteroidowe działanie przeciwzapalne- szybko blokują ból, hamują produkcję prostaglandyn biorących udział w procesie zapalnym. Maści i żele nakłada się na dotknięty obszar 1-2 razy dziennie, chyba że w instrukcji podano inaczej. Na początkowych etapach można zrezygnować z zewnętrznych formularzy, po czym są one powielane za pomocą tabletek.
- Kortykosteroidy- zastrzyki przeciwbólowe są przepisywane tylko w przypadku braku znaczącego działania leków niesteroidowych.
- Maści o działaniu rozgrzewającym- pomagają uśmierzyć ból i poprawiają krążenie w tkankach, są bezpieczniejsze niż leki niesteroidowe, ale są zabronione w procesie zapalnym.
- Witaminy z grupy Bi kompleksy multiwitaminowe są przepisywane w długim cyklu w celu zwiększenia ogólnej skuteczności leczenia.
Fizjoterapia
W celu wzmocnienia efektu farmakoterapii i przyspieszenia powrotu do zdrowia, pacjentowi można przepisać kursy fizjoterapii. Możesz je zmieniać lub przechodzić przez kilka opcji jednocześnie. Konkretną technikę dobiera się w zależności od stadium i postaci choroby.
Osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego - leczenie obejmuje skuteczne metody:
- Elektroterapia (elektroforeza)- implikuje wpływ prądów elektrycznych małej mocy na poprawę krążenia krwi w dotkniętych obszarach.
- Laseroterapia- aktywuje procesy biologiczne w zakończeniach nerwowych, łagodzi objawy zespołu neurodystroficznego.
- UHF- miejscowe oddziaływanie na odcinek lędźwiowy polem magnetycznym o wysokiej częstotliwości w celu zatrzymania procesu zapalnego, stymulacji regeneracji komórkowej (odbudowy) tkanek i zmniejszenia bólu.
- Fonoforeza i elektroforeza- pomaga w dostarczaniu leków w obszar, który ich potrzebuje, co zwiększa skuteczność terapii odwykowej. Wynik zależy od konkretnego środka użytego podczas zabiegu.
- Darsonwalizacja- terapeutyczny efekt prądu przemiennego o wysokiej częstotliwości w celu rozszerzenia naczyń krwionośnych, poprawy krążenia krwi i odżywienia tkanek. Procedura wpływa na objawy mniej niż inne.
- Amplipulse- miejscowe działanie prądów modulowanych sinusoidalnie, dzięki czemu zmniejsza się nasilenie bólu. Zabieg ma działanie przeciwbólowe, wazodylatacyjne, neurostymulujące, poprawiające trofizm tkankowy.
Gimnastyka wyrównawcza
Aktywność fizyczna - szczególnie jeśli chodzi o wczesną (początkową) osteochondrozę kręgosłupa lędźwiowego - musi być włączona do leczenia: pomagają rozluźnić i wzmocnić mięśnie oraz korzystnie wpływają na odżywienie tkanek. W przypadku osób z chorobą stopnia 2 i cięższymi ćwiczeniami wybiera lekarz. Z zaostrzeniem zabroniona jest gimnastyka, pływanie, joga (najskuteczniejsze wskazówki).
Następujące ćwiczenia dają dobre wyniki:
- Kładź nacisk na kolana i dłonie, utrzymuj proste plecy (równolegle do podłogi). Podczas wydechu powoli ugnij odcinek lędźwiowy, lekko odchyl głowę do tyłu. Policz do 5-8 (w zależności od tego, jak się czujesz), wdychaj i wyginaj plecy za pomocą koła. Ponownie policz do 5-8 i zajmij pozycję wyjściową. Ćwiczenie wykonuje się 10-12 razy w wolnym tempie. Jeśli to konieczne, są podzielone na 2-3 podejścia.
- Połóż się na brzuchu. Podczas wydechu powoli oderwij klatkę piersiową od podłogi, zginając dolną część pleców i próbując unieść się jak najwyżej. Ręce wyciągnięte do przodu, nogi nie poruszają się. Utrzymaj w tej pozycji przez 5-10 sekund i stopniowo schodź. Powtórz ćwiczenie 8-10 razy, stopniowo zwiększając czas opóźnienia w górnym punkcie.
Masaż
Masaż to skuteczna metoda leczenia każdego stadium osteochondrozy, która pomaga złagodzić nieprzyjemne objawy, usunąć skurcze mięśni, normalizować odpływ limfy i ukrwienie dotkniętych obszarów. Dodatkowo zabieg ten stymuluje odbudowę zanikających mięśni oraz likwiduje ograniczenia ruchomości kręgów, wzmacnia aparat więzadłowy. Masaż wykonywany jest przez lekarza specjalistę w cyklach 10-12 zabiegów po ustąpieniu objawów ostrej fazy.
Chirurgia
W przypadku stwierdzenia u pacjenta poważnych zaburzeń neurologicznych, utraty kontroli nad oddawaniem moczu, silnego wypukłości przepuklinowej, konieczna jest interwencja chirurgiczna. Ponadto wskazaniem do tego jest brak pozytywnego efektu leczenia zachowawczego (trwającego dłużej niż miesiąc). Przed otrzymaniem skierowania na operację lekarz powinien ocenić wszystkie zagrożenia, zwłaszcza jeśli zamiast mikrodiscektomii wybrana jest tradycyjna technologia.
Podczas zabiegu chirurg może:
- usunąć patologicznie zmienione obszary, umieszczając na nich lokalne implanty (discektomię), które są opracowywane indywidualnie dla każdego pacjenta;
- , aby wyrównać kręgosłup za pomocą specjalnego pręta - pomaga to prawidłowo rozłożyć obciążenie i zapobiec nowym odkształceniom.
Discektomia wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym, z tylnym dostępem dla chirurga. Podczas operacji skóra jest przycinana na długość 10 cm, mięśnie rozsuwane, a dotknięty krążek usuwany. Pod koniec zabiegu ranę zszywa się warstwami. Czas trwania interwencji chirurgicznej to około 2 godziny, następnego dnia pacjent powinien leżeć na plecach. Okres rehabilitacji wynosi 2 miesiące. W przypadku mikrodiscektomii zabieg trwa 1, 5 godziny, wykonuje się nacięcie na 3 cm, a po opuszczeniu środka znieczulającego można wstać.
Leczenie osteochondrozy kręgosłupa lędźwiowego środkami ludowymi
Po konsultacji z lekarzem, który potrafi kompetentnie ocenić stan pacjenta, dopuszcza się stosowanie receptur medycyny tradycyjnej. Nie dają takiego samego wyraźnego efektu jak terapia lekowa, nie zastępują fizjoterapii, masażu i gimnastyki, ale zwiększają prawdopodobieństwo pozytywnego wyniku leczenia głównego.
Kilka prostych opcji:
- Zetrzeć obraną czarną rzodkiewkę (350 g), połączyć z płynnym miodem (250 g) i wódką (100 ml). Stosować do rozcierania dolnej części pleców lekkimi ruchami masującymi przez 10 minut rano i wieczorem. Następnie wskazane jest owinięcie tego obszaru wełnianą szmatką i położenie się na godzinę pod kocem. Zabieg przeprowadza się przez 8-10 dni, po czym robią sobie przerwę.
- Przy silnym bólu lędźwiowym możesz wziąć 100 g średniotłuszczowego twarogu, dodać 1 łyżeczkę. ocet jabłkowy, umieścić na bawełnianej szmatce lub gazie. Bandaż utrzymuje się przez 2 godziny, w razie potrzeby zabieg powtarza się 2 razy dziennie. Czas trwania leczenia nie jest ograniczony.
- Zbierz świeże kwiaty bzu, napełnij nimi litrowy słoik bez zgniatania. Wlej litr wódki, pozostaw w chłodnym miejscu na 3 tygodnie. Używaj do wcierania dotkniętego obszaru raz dziennie przez miesiąc. Po obróbce nie jest wymagane zakrywanie dolnej części pleców.
Zapobieganie osteochondrozie kręgosłupa lędźwiowego
Lekarze twierdzą, że większości chorób kręgosłupa można zapobiec poprzez regularne ćwiczenia, które wzmacniają mięśnie, poprawiają krążenie krwi i odżywianie tkanek. Osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego nie jest wyjątkiem - leczenie nie będzie musiało być wykonywane, jeśli systematycznie uprawiasz gimnastykę, jogę i pływanie.
Dodatkowe środki zapobiegawcze:
- kontrola diety (więcej pokarmów roślinnych, mniej tłuszczów zwierzęcych, marynaty, marynaty: jak w kuracji);
- ograniczenie dużych obciążeń kręgosłupa;
- monitorowanie stanu układu hormonalnego;
- eliminacja złych nawyków (alkohol, palenie);
- używanie materaca ortopedycznego;
- śledzenie postawy;
- unikanie wysokich obcasów (od 7 cm) dla kobiet.